Với số đông những người mới khởi sự tu học, tu tập thiền thường bị coi là việc tìm cầu một sự im lìm huyền bí, hay là một cảm giác hạnh phúc, lạc thọ cần phải chiếm hữu. Song, khi bước vào lộ trình Ngài Mahāsi cho người mới, người hành thiền sẽ nhận thấy một lăng kính hoàn toàn khác: thiền định không nhằm mục tiêu thay đổi bản chất con người mình, mà là để nhìn thấu bản thân trong từng nhịp sống đang diễn ra.
Qua các bài kinh nghiệm trong Ngài Mahasi bài giảng, Bậc Thầy luôn khẳng định một nguyên tắc mộc mạc mà uyên thâm: cần ghi nhận rõ ràng các hiện tượng đang diễn ra trên thân tâm, đúng với bản chất thực tại của chúng. Chẳng cần phải tưởng tượng hay suy luận viển vông, cũng chẳng cần gồng mình để đạt được một trạng thái giả tạo nào. Cốt lõi chỉ nằm ở sự “ghi nhận” — sự hay biết nối tiếp, trung thực và không xen tạp định kiến.
Trong giai đoạn đầu, lối thực hành của Ngài Mahāsi rất phù hợp do nó có tính hệ thống hóa, rõ ràng và rất dễ triển khai. Người tu tập được hướng dẫn khởi đầu bằng một đối tượng thân thuộc: chính là chuyển động phồng xẹp nơi vùng bụng theo nhịp thở. Lúc phồng thì chú niệm là "phồng", lúc xẹp thì chú niệm là "xẹp". Cách thức vận hành không có gì phức tạp. Khi tâm bắt đầu xao lãng, chỉ cần nhận diện là “suy nghĩ”; khi có tiếng động lọt vào tai, hãy niệm “nghe”. Đừng nên phiền muộn hay cáu kỉnh với chính mình, rồi từ tốn đưa tâm về lại với đối tượng thiền định ban đầu.
Trong các buổi Ngài Mahasi bài giảng, Ngài luôn khẳng định: khả năng hay biết trong tỉnh giác này, khi được thực hiện chuẩn xác và thường xuyên, sẽ dần hé lộ bộ mặt thực của anicca, dukkha và anattā trong vạn vật. Hành giả sơ cơ không cần lo lắng về việc chưa hiểu hết kinh điển ngay lập tức. Nếu hành trì đúng đắn, trí tuệ sẽ tự khắc chín muồi qua thời gian.
Một yếu tố cốt tử trong phương pháp Ngài Mahāsi cho người mới là tâm thế tu tập. Bậc Đạo sư không cổ xúy việc nỗ lực quá sức, cũng chẳng đồng tình với sự lười nhác. Điều cần thiết là sự tinh tấn cân bằng, chánh niệm chừng mực, cùng lòng kiên trì không mệt mỏi. Thiền định không phải là một cuộc cạnh tranh về tốc độ, mà chính là nẻo quay về để nhìn sâu vào từng nhịp đập của thân và read more tâm.
Không chỉ thực hành khi tọa thiền, Ngài Mahāsi còn đề cao việc mang tỉnh thức vào mọi hành vi sinh hoạt: bao gồm đi, đứng, nằm và ngồi. Lúc vận động bước đi, hãy biết là đi; khi dừng lại, hãy rõ biết là đứng. Nhờ vậy, sự hành trì không bị khu biệt trong những giờ tọa thiền, mà thẩm thấu và trở thành bản chất của đời sống mỗi ngày.
Đối với những người vừa khởi sự, lộ trình Ngài Mahāsi cho người mới là một lối đi xác thực và tin cậy. Chẳng cần những tín ngưỡng cực đoan hay mong cầu các hiện tượng lạ thường. Chỉ cần sự chân thành trong quan sát, tính nhẫn nại trong thực hành, cùng sự khiêm tốn để đón nhận bài học từ chính thân tâm mình. Dựa trên đó, trí tuệ sẽ dần dần được khơi mở một cách tự tính.